Sari
We Mena
Bisissine Ye Gangewa
written
by Joseph Yarofaisaf
illustrated by Deby Nakamura
Faali seew nge re logo riuwemaliu shoabut
iwe re bisibisi. Semaliu iire nge semaliu laiule sari shoabute
le re tare seewe shagiu.
Re sa logo yee fitouwe lago raagi nge ye
temwaai lago mele we ye tugofaiiye. Iwe nge ye sa gaaingeli
mele we bisile be ye be gefaniiy shagiu sari we laiule Ye te
wai ngaw ngali.
Ye tai ssiuyelai nge ye mase shoabuto we.
Ye sa lago mile tiwe shagiu sari we laiule Iwe nge mena temale
nge. ye tai bale logo be ye tabeey wali waiye nge ye taai tefaali.
Iiye shoabuto we ye shiuweli melawe iwe ye mase shagiu shoabuto
we sini sari we nge iiye ye gangewa lago sari we.
Ye sa gale kiuleo masowa shagiu sari we laiule
mase. Iwe nge ye tai gale gakiuleowe mele we laiule Iiye mwo
nge ye taai bale yengaange. Ye sa ilegili faurumile nge sari
we shagiu mele ye foffoori. Iwe nge re be mwongo nge re gale
ganeey shagiu sari we laiuli mase mele kawe ye nngaw be ganne.
Gini bulage me shiuli iige me ilegili mele ka iire re gangewa.
Sari we iwe ye sa pwate tiwe shagiu, be igawe
ye ngawe gane nge ye chau yaale yengaang.
Ye sa ilegili fegaafile iga re be masiuriu
lago shoabuto we me mele we fitiyale me sar we laiure, iwe nge
mauweshe we ye bele yoo lago nge ye buuweiu reeli peiyeli mele
we sine.
Ye bele lago shagiu masiuriu woali peiye
we ye nisoro nge ye mwaashiu gale tefaali togo. Ye sa iwe shagiu
ssengale ye seewe sorale nge shoabuto we ye ttirili mmate nge
ye weri sari we be ye mwaashiu lago buutogo.
"Iya mele go sa lago buutogo me iyang?"
Mwaliyeli shoabuto we. "I buutogo me weli peiye."
Mwaliyeli sari shoabuto we. "Metta go lago ffori? Go liuwaneey
be go be gemalewa tage mena silemwu me reeli mase?"
Sari we ye taai mwaliyeli ye be ye sa ganiugiu
lago shagiu. "Go lago itiiti tage shaaliu be sariye laii
ye be tiutiu." Mwaliyeli shoabuto we. "Iwe nge go
sa lago gabeshibeshi mele kawe galemaami."
Sari we ye sa lago foorini mele kawe shoabuto
we ye gaaingli ye mano nge ye buutogo be ye be kaseoseo mwo
sekiute.
"Go lago gasi seewe shiugiu be yaamwu
nge go sa lago nibeliu tiwe galemaami be iye ye tewaai yoro
mwongooli raaleiiye me fegaafeiiye." Mwaliyeli shoabuto
we.
Mauweshe we ye sa lago nibeliu yee ye tefaali
nge shoabuto we ye sa gaaingeli be ye be lago saagi nge ye sa
gameotta. Ye teit bale mano mwo iwe nge ye sa bale gaaingeli
be:
"Go lago gasi fitoowe shoo be yamwu
yareongiu be go be yareongiuwe. Iwe nge gosa gaturugo be ye
te buutogo shagiu mwaale we fitiyei nge ye toaro gane."
Mwaliyeli shoabuto we.
Mauwesh we ye sa ffori fetale mwongo kawe
nge ye sa nngaw lago shagiu tipale. Nge shoabuto we me mele
we laiule iwe re sa masiuriu be re tai tepangi mauweshe we.
Sari we ye sa ffori fetale mele kawe yee
ye bongi nge ye buuweiu reeli peiye we yaale. Ye sa buuweiu
shagiu logo iyang yee ye taiuwate.
Shoabuto we sini sari we, mele we ye sa mase
iwe ilegili mele kawe mele we bisile ye foffori ngali mele we
laiule nge ye giula. Bongile we nge mele we ngeone ye buutogo
reeli sari we.
"Mauweshe lai," mwaliyeli ngeoliu
we. "Metta mele mena bisissileomwu ye sa foori ngaliugo
mauwesh? Ye taai gekanogo gelamwu imwu go sa pwate?"
"Be metta, ye gale ganeeyai galai."
Mwaliyeli sari we. "Yamwu gatige," mwaliyeli ngeoliu
we. "Go tagiula be ye nngaw iga si gale rutu, Gaaingeliyei,
meeta mele ka ye foori ngaliugo?"
Sari we ye sa gaaingeli ngeoliu we ilegili
mele kawe mele we bisissine ye foori ngali. Toaro mwo sekiute
me iyang le ye tai seoriu.
"Mauweshe lai," mwaliyeli ngeoliu
we. "Go tewaai tefaali ngaliire shoa kelaale. Go bele logo
shagiu igeiiye. Si bele gasiuwe seewe imwe be imwomwu.
Ila mele we sari we ye taai tefaali be ye
sa logo lago buuleiu gawe. Mele we bisissine me mele we fitiyale
iwe re sa gemasi be ye sa mase iwe re taai gefa-niiye lago.
Bongile we shagiu nge ngeoliu we ye sa lago
ffagi mwongo ye sa buutogo gmweoteo. Ye mano nge ye buuweiu
liugiu-li faliuwe we buuweiu torofi semaliu iige nge ye buulongo
gameota. Ye meoto nge ye buutogo gamwongoowe sari we laiule.
Re sa logo wetaaboli faliuwe we. Ngeoliu
we iwe ye be bongi nge ye buutogo, iwe nge ye be leteoiuwate
nge ye tai gale logo be ye gale lago logo fetale liuweniure
wechiyane yaliusiu.
Ye sa iwe shagiu nge sari we ye sa weey shagiu
bongoli galebaasi kawe reeli yaale tirili farigiti lago nge
gassefa-liuwe mele we kemwatiyeliyale. Iwe nge ye sa yangegachiu
reeli matemetali mele ka yaare yengaang shoabuto.
Ye sa ila shagiu yangetali sari shoabuto
we iwe teoriu shagiu. Ye be mano shagiu sepeo nge ye shouuwe
tage sepeo. Imwe we imwale iwe ye sa seogiuli teoriu.
Shoabuto we semaliu me mele we fitiyale me
sari we laiure iwe re sa geffageo lago. Shoabuto we iwe ye sa
gatemwaaiu iwe ye tai gale feffaragi fetale.
Mele we laiure iwe ye gaagu keshi. Ye tau
gepaliuweliire mele kawe we ssine me wettemale. Ye tagiula fforili
mwongo ye tagiula yengaang ka yaare shoabuto.
Mwirili shagiu sari we iga ye ligitiire tiwe
nge ye nngaw lago gelaare. Mele kawe beliure nge ye sa teo lago
faali waliuweliu be ye toaro le ye gekamwele.
Re sa logo nge tamweoliu we ye sa seoriu
be re bele uru shoabuto be tarim-waale we laiule ye be ffagi
fitiyale.
Re sa uru ilegiire shoabutoli faliuwe we.
Maliu gaagu we iwe ye bale tabeey uru. Ye gale gaaingeliire
shoabuto kawe wechiyane be re tewai getoalepa weliuweere be
ila ye tiwegili shagiu be iiye mele tarimwaale we ye be gasi
be fitiyale.
Iga we re sa uruuru shoabuteli faliuwe we
nge shoabuto we me mele we laiule iwe re tai gale tabeey be
iire re gale gekabung shagiu me reeli imwe we imweere.
Tarimwaale we laiuli tamweoliu iwe ye tai
gale lago yengagi. Ye gale lago shagiu fita. Nge gare ye taai
lago fita iwe nge ye sa masiuriu. Ye tai gale mweshali lago
pipiiye uru we.
Rane we serane nge re sa seoriu be ye bele
gapulaafi uru we nibongi. Ila mele we semaliu nge ye ffori weliuwale.
Ye sa weey shagiu metta kawe be semaliu nge ye gateoreongiuwe
fforili weliuweli laiule.
Ngeoliu we iwe ye bale teoreongiu fetale
iiye reeli fforili weliuweli sari we laiule Re tai buulong liuweniu
yaremate be iire iwe re ffoori shagiu me wettaboli faliuwe we.
Re sa logo yee bongi lago Shoali uru we re
sa ttali lago lani melaale we nge ye mwashiu lago buutogo shoabuto
we me sari we laiule Yaremate re taweri mele we sini sari we
be igawe yaliusiu. Shoabuto we ye gasi long sari we laiule ye
sa buulong gasiuwe lago me wenugale-pali uru we. Re sa lago
siu seewe me mele we bisiile.
"Youwa iwe semaliu yaremetali iwe imwu
si mwaashiu weri." Mwaliyeere shoali yengagi kawe. "Yoaiu,
yee ye te feteey mwo kemwatiyetiyeli laiuli iteoiu imwu si tei
fasiuli weweri."
Nge re sa buutogo gemwaliya uru we nge ye
sa lago yeek gasefaliuwe be yare-mate re taai yengagiliire shoali
uru we be ye sa shoabuto we shagiu mele re sa yengagili.
Gera mwo me go logoileete laale nge go bele
giula shagiu be yore mele ye sa weli reeli gekebate we be ye
taai mwele be tarimwaale re seelo nge re geshaabulo.
Tarimwaale we iwe ye logo reeli imwe we imwale
nge ye sa giula shagiu be yoro mele ye sa weli. "I bele
lago mwo pipiiye be gare metta mele ye sa weli iye ye sa iyele
ssengali gekebate yeele." Yaale niuniuwane tarimwaale we.
Ye sa faragi faragi yee buutogo siu lago.
Nge ye lago fanago woali shoabuto we. "I laale mele re
sa gebate shagiu yaremate iyange. Geramwo me itegiula le laiule
menaale nge i bele lago gasi be fitiyei be ila semaliu shoabuto
kemwati-yetiye."
Ila mele we ye buulong shagiu buulong gasi
lago shoabuto we me woali uru we. Tamweoliu we temali tarimwaale
we ye sa ilegili keere gemase. Ye sa gaaingeliire yaremate be
re tewaai uru bongile we be re bele magi lago masiuriu be re
to chau nge ila yo be nisoro shagiu nge giubulo be gubuleli
tarimwaale we laiule be ye sa yoro fitiyale.
Mauweshe we semaliu iwe yo teit karep mwo
nge ye sa garongo fetale be iiye mele yo be fitiyeli tarimwaale
we iwe yo sa gapela lago. Yo toaro shagiu le ye fiti yeli yo
tugofaiye lago.
Tarimwaale we iwe yo sa kere be ye gachiu
mele we fitiyale. Iwe nge yaliusiu we sileere iwe faali gassewe
nge yo gale buutugo yo mwariire. Re sa logo lago yo sa toulap
lago laiuro sari iwe semeoiu re sa buuweiu loogo reeli mele
we imweli shoabuto we.