Semaliu
Mwaale me
Gaattu
written
by Augustin Uolai
illustrated by Neil Hickey
Semaliu tarimwaale iwe ye mile semaliu gaattu
laiule. Iiye tarimwaale we iwe ye taai yoro rebugotale. Ye sa
iiye shagiu me gaattu we laiule mele re gale logo reeli imwe
we imweere. Imwe we imweere iwe bale seewe shagiu imwe chiile
le ye logo me liugiuliu lago faliuwe we.
Mwongo nge re bale geffageo iyange. Liu iwe
ye bale waires be ye toulape gemase geeshi. Geeshe re tau gale
gatewasini lago shagiu. Gaattu we iwe ye gale yoro gane be ilegili
rane nge iiye iwe ye gale tottoro lago shagiu geeshi me liuweniu
waliuweliu kawe. Tarimwale we iwe ye bele gale pechaaiu nge
ye sa biitiwe reeli mele we gapilamwoli faliuwe we. Ye gale
biitiwe ye sa gale lago gateoiuye fetale pesili mwongo me liugiule
mwaluumwu kawe yare yaremate. Ye bele giula be ye sal gachiu
nepali mele ye sa yogo ngali be gane nge ye tefaali tage reeli
mele we imweere me gaattu we laiule. Ye gale tefaali nge gaattu
we iwe ye bele gale logo niimwe nge ye sa gale matiuliu gane
geeshi. Ye sa bepwetai lago shagiu gaattu we. Tarimwaale we
ye sal gale liuwaneeye be tegabele nge ye gale mwonnwongo geeshi
be iiye iwe ye sa pwate tiwe shagiu. Re sa mile yee geeshi mwo
me biuleoiu we re logo iyange nge ye sa bale wairese lago me
iyange. Iwe nge gaattu we iwe bepwetai lago shagiu.
Serane nge tarimwaale we ye sa bale biitiwe
reeli mele we gapilamwoli faliuwe we. Ye sa bale lago ffagi
fetale gane pesili mwongo. Ye la buutogo liugiuliu seewe mwaluumwu
nge yaremate kawe iyange re sal buuweiu shageeye lago. Re sa
gaaingeli be ye tewai gale bupuutogo igawe be ila iiye mele
ye sa pippira lago shagiu gelaare mwongo. Iwe shagiu nge tarimwaale
we ye tefaali.
Ye la buutogo reeli imwe we imwale nge ye
taai weri gaattu we laiule. Ye sa buutogo fagili fetaleeye nge
ye taweri Ye sa nngawe tipale be ye taai logo lago gaattu we
laiule. Ye sa mile yee ye la range we serane nge gaattu we laiule
iwe ye teiti buutogo shagiu. Iwe shagiu nge iiye ye a bale biitiwe
reeli mele we gapilamwoli faliuwe we be shoali ffagili gane
pesili mwongo. Ye biitiwe nge ye taai lago reeli imwe we re
fitegi ngali me iyange. Ye sa lago reeli seewe. Ye lago gatteoiu
fetale gane pesili mwongo me iyange. Ye yogo gane nge ye tefaali.
Ye la gola togo imwe we imwale nge gaattu
we laiule iwe ye sa mile nge ye sa pwate. Ye sa buutogo liuwaneye
gare metta mele ye mwaashiu gale sebongi sheogiu yali gaattu
we laiule yale talogo nge ye sa iwe ssengali yale pwate. Ye
bele lago toolongo niimwe nge ila mele we re logo faauwe gaattu
paashigishigi iyange. Ye mwaashiu lago metafe lago be ye siyale
gaattu we laiule nge iiye ye be seoriu be yale betai sheogiu.
Iwe re sa mile ye re la farigikiti lago mele kawe weneiuliu
gaattu we laiule.
Ye la bale serane nge ye sa bale biitiwe nigepilamwo
be bale shoali ffagili gane pesili mwongo. Ye la buutogo reeli
imwe we seewe nge ila mele we re sa bale pippira shagiu gelaare
mwongo. Iwe shagiu nge mauweshe we ye tefaali.
Ye la tefaali togo reeli mele we imwale nge
ila mele we ye sa bale logo bale seewe gaattu iyange. Ye la
garepa togo imwe we nge gaattu we seewe ye sa weri. Ila mele
we ye tapiungiu tage shagiu nge ye sa rigi. Ye sa rigi tefaali
lago liuweniu waliuweliu. Tarimwaale we ye sa buutogo loogo
reeli mele we imwale.
Ye sa rane kawe semwoiu le ye be gale biitiwe
be shoali ffagili gane pesili mwongo nge imwe kawe re tai gale
shageeye me iyange nge re sa bale gale fitegi ngali me iyange
nge re gaaingeli be iiye mele ya sa pippira shagiu gelaare mwongo.
Re be gale fitegi ngali sheogiu nge ye tefaali mauweshe we.
Ye be gale tefaali nge gaattu we seewe ye taai gale rigi lago
be iwe ye sa bale fegire lago. Ila gaattu we temaare gaattu
kawe laiuliu gaattu we laiule. Tarimwaale we ye taai gale biitiwe
reeli mele we gapilamwoli faliuwe we. Ye sa shoo shagiu me liu
mele ye sa gale malewaagili.
Yaremetali gapilamwo we gapilamwoli flaiuwe
we iwe re sa gekemmwoashogo fengani woaro. Ilegili sorale nge
re be gale mmate nge re sa gale yoro lago gelaare mwongo iwe
re mwaashiu gale bale buutogo ffoori fetale gelaare. Ye sa iwe
ssengali mwongo ka ye sa gale meoteo reeli yale gale tettoaro
lago me faali mwaluumwulu flaiuwe we yee ye tai ssiuyeli nge
ila mele we liu mwo nge ye be la piungiu tiwe nge ye taai gale
yoro shane be ye sa gale magili ngate fengani. Re sa buutogo
giula lago be geeshi mele ye sa gekatewasini nge ye gekangini
mwongo kawe gelaare.
Re sa buutogo tteoiuye shoali faluwe we.
Tamweoliu we ye sa buutogo gassiye gare metta mele re bele foori
ngali mele we geshili faliuwe we nge ye sa shiuwe. Ye toaro
le ye giula mele re be foori nge ye sa toaro lago mele we geshili
faliuwe we. Iwe shagiu nge tamweoliu we ye sa gassiye gare ye
sa iwe shagiu nepaare yaremetali faliuwe we. Semweoiu me liuweniure
yaremate kawe re sa seoriu be yooro tugofai le re tatogo togo
me niimwe. Tamweoliu we ye sa seoriu be re be lago gassiyaare
gare ye toaro mele re be foori ngali mele we geshili faliuwe
we nge ye sa toaro lago.
Re sa shu fengani fitemaliu tarimwaale nge
re sa lago reeli ilegili imwe kawe yooro tugofai iyange. Re
la tefaali togo nge re seoriu be ye tai bale yoro mele tugofai
kawe re giula. Re sa buutogo niniwane fetale nge semaliu shoabuto
ye sa seoriu be ye logo semaliu tarimwaale le maliu geffageo
le ye taweri me lani teoiuye we. Ila mele we ye mwaashiu la
mmangi ngaliire yaremate tarimwaale geffagio we re gale fiffitgeti
ngali me liugiuliu yaare mwaluumwu. Tamweoliu we ye sa garigirigi
shoali ffagile. Riuwemaliu tarimwaale mele re sa lago be shoali
ffagi.
Re lago buutogo reeli imwe we imweli tarimwaale
we nge iiye iwe ye logo me gaattu kawe weneiule. Re sa buutogo
gaaingeli mele we mwaliyeli tamweoliu. Tarimwaale we ye sa gassiyaare
be gare metta mele tamweoliu we ye be tipeli me reele ila iiye
maliu geffageo. Tarimwaale kawe riuwemaliu re sa buutogo gaaingeli
kofali teoiuye we. Iwe shagiu nge tarimwaale we ye paaliire
gaattu kawe weneiuliu nge re tabeere tarimwaale kawe riuwemaliu
Re sa biitiwe reeli fale we te teoiuye yaremate iyange.
Tarimwaale we ye sa buutogo matto tiwe liugiuliu
fale we fengani me gaattu kawe laiule. Tamweoliu we ye mwaashiu
meni ye kepate ngali tarimwaale we nge ye sa mmerawe lago semaliu
geeshi me metali yasoli fale we. Iwe shagiu nge re liutiu gaattu
kawe nge sa buulongo lani fale we. Re buulongo gaattu kawe nge
re sa buuweiu geeshi me lani fale we le re be fiteige mwo. Geshi
kawe re mwoalo fetale liuweniu yasoli fale we nge re yali weiu
me liuweniu yaso. Gaattu kawe iwe re sa gattiwaagi sheogiu reeli
niili geeshi.
Tamweoliu we me yaremate iwe re sa kere nge
re gammesaige reeli piipiire gaatu kawe laiuliu tarimwaale we.
Tamweoliu we ye sa gaaingeli tarimwaale we be ye bele logo mwo
reele be gaatu kawe weneiule re be liire lago mwo geeshi kawe.
Ilegili rane nge gaattu kawe iwe re sa gattiwaagi sheogiu reeli
niili geeshi. Taremwaale we ye sal gale logo reeli tamweoliu
we. Ye sa mwommwongo shagiu me reeli tamweoliu we.
Ye sa iwe yare mile tarimwaale we me gaattu
kawe weneiule yee ye la bale toaro tefaali lago geeshi me reeli
gapilamwo we. Geshi ka re shiuweli melawe iwe semaliu iire nge
ye la mwoalo lago liuweniu waliuweliu le ye taai garepe togo
mwo be re sal metagiure gaattu kawe.
Tamweoliu we ye sa gaaingeli tarimwaale we
be ye bele logo reele. Iwe tarimwaale we me gaattu kawe laiule.