Lak
El
Chetim
El
Kau
written
by Yosko J. Malsol
TABLE
OF CONTENTS
Nehi
written by Yosko Malsol
illustrated by Donald L. Buchholz
Beketekoi El Ngais
written by Yosko Malsol
illustrated by Joy L. Goodenow
Beketaut
written by Yosko Malsol
illustrated by Linda Gue
Mla er ngii a ta el chad er a sers el ngklel
a Nehi. Se el lebo lebad a leklebesei e ng di blechoel el meluluuch.
"Rubak, ak kmal olengit er kau me moderechii a ta er a Changhel
er kau me be el ngikak. Ng mla mo chetik tia el belulechad. Ak
kmal meringel el oureor e di ngar er a klengit el reng. Ng kmal
mla mo soak e leko er a babeluades. Ak kmal olengit er kau me
leme Changhel er kau me lengikak."
A ta er a klsus e a sechelil ngii el Nehi a
mle engelakl e rongesii el meleluuch. Ng mocha dechor e orrenges.
Ng liluut el mo er a blil Ng mlo me ng milii er a becheleleu el
mamed e merola el mo er a blil a Nehi. "Nehi, Nehi, ngak
tiang. A Rubak a ulderechak el me melai er kau Mkedmeklau e dorael."
A Nehi a kmal di mildeb a nglunguchel. "Al
ii. Ngike ng techang?"
A sechelil a Nehi a lueta el oleker. "Nehi,
mei me dorael. Ngak tia el merema melai er kau."
"Sarang, a rrach, mdu el kmo ng dibus
a Nehi. Ng di dilu er a bechil el ua isei e choimkemkii er a bar.
A sarang a di liluk e dimlak longitengtik.
Ng bai milrael el mo er a urrukel me ng dengchokl.
Ng diak a oteltull me a sechelil a Nehi a lueta
el omekedong el mlo klou a ngerel. "Nehi, morechedau. Ngak
tia el mle melai er kau."
"Sarang, Sarang. A rrach, ke ngar er ker?
Mdu er ngii el kmo ng dibus a Nehi." Ng kmal mle kekerei
a ngerel e ombibritel.
A bechil chubra me ng dulang. A Nehi a dibus.
Bong e mluut el me er a kuk ta er a klebesei."
"A da mei me dorael e Sarang. Bechere
bechim e ng dibus e mei me dorael."
"Nehi, bekiis e morael. Mereched. Ngikekid
el mengiil er kau." A Sarang a ulerrimel er a bechil.
Ng kmal mla chimetemetii a Nehi e ka el telkib
el melmesim. A sechelil a di ulemekedong. "Sarang, ak dirk
mengiil."
Ng ngosecha a rengul a Sarang me ng dula er
a bechil, "Nehi, bekiis! Ng ko er a mle soam Morael."
A Nehi a dulang, "Ng ko er a omekedong
er kau. Morael."
"Ngak a dimlak el soak a omeraael. Ng
kau a mle soam ke kullengit er a Rubak. Chomtelkib el mo meoud
e a kmu er ngii me ng me tmuu."
"Sarang, Sarang, ngak a kmal meketeketa
el mengiil."
A Sarang a dulang, "Ngilekid a Nehi."
"Nehi , mei me dorael. Mei me dorael el
mo er a babeluades."
A Nehi a nguu a berul e mekisang. Ng melekesako
el mo er a bita er a chesimer e omdidm. Ng milsa chad el bliull
er a becheleleu el mamed. "Msall e kbo kuubail a beches."
"Bong. Ng sebechek el mengiil."
A Nehi a merola el mo melai er a subelengel.
Ng mo e diak lorreched. Ng kmal mekekokil. A bocha el merek me
lleta el mo er a tuangel e ng dirkak le bo dibus a sechelil.
"Cho, msall e bo klia bechel el chelechedal
a bilek."
"Bong, ng diak msa el mo meoud."
A lluut el mo er a tuangel a Nehi e a sechelil
a dirk mengiil. Ng dulang, "Changhel, ak mla kudmeklak me
ng mla mo sebeched el merael. Ng di ngak a kmal chebuul e mekngit
el chad. Ng diak el kirek el mo kmeed er kau. A olengit er kau
me mtelkib el mo cheroid.
A ldelal ua isei e a sechelil a ngilseklii
el telkib el mo cheroid.
"Cho, Changhel, ke kmal ungil el medengei
el kmo ke kmal kebkall. Ng kmal diak el sebechek el mo kmeed er
kau. Ak olengit me mluut el telkib el ngoseklau."
A sechelil a lueta el ngoseklii.
Changhel, ke kmal mesisiich e ngak a kmal mechitechut.
Ak lmuut el olengit er kau me mluut el ngoseklau.
Tia el lomakes a sechelil e a Nehi a di silechesokl
e kolekel el ua busech mad. Ng di riruut el tmuu er a oreomel
el mo diak el meues. A sechelil a rirurt el mo metom er ngii.
Uriul er a edei el klebesei e ng lueta a Nehi
el me remei. A lemei e ng mededudeu er a klengerenger e kmal mechitecheto
bedengel. Ng di mle el mo dengchokl er a bita er a bechil.
A bechil a dulang, "Ng mla mo soam el
kiei er a belulechad?"
"A kumdasu. Ng ko er a diak kisa kngtil."
BEKETEKOI
EL NGAIS
Beketekoi
el Ngais Blandi
Mla er ngii a ta el mechas me a reteru el ngelekel
el redil . A Ngklir a mle Rosa me a Blandi. A Rosa a kmal mle
mekngit el ngalek. Ng mle kedidai a rengul. Ng bek el lebekiis
e ng mo rullii a delengcheklel e di diak a ngera el oruul er ngii
e 'ng mo ngmelt a sils. A Blandi se el lebekiis e ng kirel el
meruul a rokui el urreor er a blai. Ng melai a ralm er a chido
e mengedmokl er a blai e meruul a kall. Ngika el mechas a kmal
ungil er a Rosa e le ng di ua ingii.
A ta er a tutau e ngika el mechas a kmo, "Blandi,
mereched el mo ngma a ralm er a chido. Ke orechedau e ng soad
el melim a mekeald." A Blandi a ngiluu a baket e merael el
mo mela a ralm. A ta el mechiitechut el mechas a dilung, "Rungalek,
me sese er a ralm me kngim e ng kmal meched a renguk." A
Blandi a mocha ngma a imelel el msang.
"Ke kmal mesulang. Ngika el mechas a milreng
a sulel a Blandi."
A uriul er a ede el klebesei e a delal a Blandi
a ngilasech a rengul er ngii. Ng oungeroel er ngii, "Blandi,
ngara me ng dirkak mchemlii a ngau. Ngara ke meruul. Ng diak modenge
ngerechelem? Ng ko er a diak el kleald a mekeald." Ng oungeroel
er a Blandi e a Rosa a mechiuaiau.
A Blandi a kilebetiekl er a lobengkangk a oriik
er a belngel a ulkel.
"Mereko e mtobed. Kele kluut el mes a
medam e le ng bai mo uchul e ke kmal mo meringel. Morael el mo
osiik er a chobo mkie er ngii."
Ng dektel er a delal me ng di liluk e morolang.
Ng mocha er a oreomel a Blandi me ngelmangel. Ng di mle telkib
e ngii a dumia ngika el mechas el ullengit a ralm er a Blandi.
"Ngara me ke lmangel," Ngika el mechas
a uleker.
A Blandi a dulang, "A delak a chillebedak
e odkikak. Ak kmal medatk e diak kudengelii ak bo er ngii."
"Mei. Me debo er a blik me momengur e
bo bad. A uche er a dorael e ng ngar er ngii a ta el tekoi el
kmal kirem el mo medengelii. A dorael e a lsekum ke mesa ko er
a oltobed chur e ng kmal diak mocherechur." A ldela el ua
isei e a Blandi a kilengei.
Ngika el mechas a mocha choteklii a chimal
a Blandi e te morolang. Te milrael er a oreomel. Ngar er a tkul
a rael e a Blandi a miles a bek el bedengel a kerrekar. Ng dirrek
el mla er ngii a derta el bekerekard me a bibrurk el bung. Ng
dirrek el mla er ngii a betok el charm el suebek A Blandi a kmal
mlo mechas a rengul me ng ulebes a kngtil a rengul.
A longedemuu me lechisngekl a Blandi e ng miles
a eruo el chim el kakoad. Ng kmal mlo mechas a rengul e ko er
a mlo tuobed a cheril. Ng di dimlak el ocherechur. Ng di mle telkib
e ng kuk mes a eruo el oach el kuk mocha kakoad. Ng mocha telkib
el ngodech er a rengul. A lebocha er a eungel a teluo el mellekulek
el kerrekar e ng miles a teblo el bedul el mocha kaisesiuekl.
A Blandi a kmal di ulemes e di liluk.
A lekeda er a blil ngika el mechas e ng okere
er ngii, "Blandi, ng dirk soam el obengkek?"
A Blandi a dilu el kmo, "Choi."
A lieta sils e te merema er a blil ngika el
mechas. Ngika el mechas a di tiluu er a blai el mo rullii a delengcheklel
e dulang, "Blandi, rungalek, me dongellid e domdasu er a
rolel a blengrud." Te olengull e a Blandi a ngilanged a medal
el telkib.
"Blandi, bekiis. Bekiis el mo chumlii
a ngau e moruul a keled." Ng menguml er a ngau e a lechisngekl
a Blandi e ngika el mechas a mla nguu a btelul el loia er a ochil
e mesongd er ngii . Ng ko er a mlo kemangel a osengel a Blandi
e ng di kmal dimlak a ngara el lolekoi.
A lebocha el merek el mesongd er a btelul ngika
el mechas e ng ngoura el mo rodemii er a chiklel e dulang, "Blandi,
mnguu tia el chius el leko me mlia er a olekang e motir. Ke smongosii
e kede mo omesoil ." A Blandi a mocha smongosii . A bocha
lemerek me bo lebkisii a olekang e ng mui er a tech.
A bocha lekukuk me lebekiis a Blandi e ngika
el mechas a dulang, "Blandi, ng kmal kirem el mo remei.Ke
kmal mle ungil a omerellem me ak mo meskau a blebelem. Bo er a
blil a malk me mnga a bebil er a ngais. Kedi melai aike el kmo,
'Mngikak'. Alii kele molai aike el kmo, 'Lak molai er ngak . Se
el morael el mo reme e ke midokl er a ullem me ng obeu."
Tia el lorola a Blandi el mo reme e ng ulmidokl
aika el ngais er a ullel me ng obebeu. A lobenga ngii el ngais
e ng kolt me a bail me a betok el bedengel a ungil el klalo. Ng
mocha ngmai e merolang. A lebe el rei e a delal a kmal mlo dmeu
a rengul e le ng ullab a kmal betok el ungil el klalo.
A bocha lekukuk e a delal a Blandi a dulang,
"Rosa, bo mkedmeklau e morael el mo er se el oreomel. Ke
mo siiekii ngike el mechas e mnga a kloklem."
A Rosa a mocha mesichii e morolang.
A lsiseba er a oreomel a Rosa e ngulsiueklii
ngika el mechas. Te dokngei el merael. A lorael e ng miles a eruo
el chim me a oach me a bedul el kakoad. Ng kmal mlo tuobed a cheril
er ngika el mechas me ng di mlad er a dereuakl. Ngika el mechas
a dulang, "Rungalek, lak mocherechur e ak chebuul."
A Rosa a dimlak el orrenges Ng bai milenga el mo tuobed a cheril.
A bocha el tutau er a bo lekukuk e a Rosa a
leko di lengera me bo lolai aika el ngais. Te di mlo merek el
omengur e ngika el mechas a dulang, "Rungalek, kau a mla
mo kirem el mo remei.A delam a diak el okor el kmal mla mo suebek
a rengul . Morechedau el mo er a blil a malk me mngai aike el
ngais el kmo, 'Mngikak'."
A Rosa a merola el mo er a blil a malk. A lebo
e ng ngilai a rokui el ngais el kmo, "Lak molai er ngak."
Omerollel el mo remei e ng ulmidokl aika el
ngais er a ullel. A lobebeu e ng kaitebetobed a bersoech me a
dechedech me a betok el kengaol el charm. Ng oldiong e lmangel
e rurta el mo er a delal. A lebo e a delal a kmal tobeda delbengel.
Ng dirrek el ngosecha a rengul me ng mocha oldik er a ngelekel.
Ng uldkikii me ng milrael el mo kie er a chereomel.
BEKETAUT
Mla er ngii a ta el rubak me a ta el mechas el
kmal mle betok a rengelekir el sechal me a redil. Ngika el rubak
a chad er a sers. A ta el tutau e tirka el ngalek a di kaidelengelangel
er a klengerengel. A rubak a dula er a mechas el kmo, "Arrach,
ng kmal di chimo a kelel a bosek me mchielak e di kbo kbosii a
chimo el malkureomel el me me doruul a uasech. Mchemlii a ngau
e motir a ongeald e mongeald er a mekeald e mongiil er ngak."
A mechas a dulang el kmo, "Bong. A lebelochel
e ng di ungil."
Ngika el rubak a ngoura a bosel e morola el
mo omoes. Ng ko er a kmal di suebek a rengul e le ng kmal di chimo
kelel a bosel. Ng di merael e di mengedecheduch er a rengul el
kmo, "Ng kmal kirek el diak kiit." Ng ngar er a chelsel
a oreomel e kmal di diak a ngara el lesa me ng sobeka a rengul.
A longerrui a belochel me el chisngekl e ng
mocha reborb er a rechelel a kelel a charm. Ng omdalem er a bosel
e rongesii a mengkekedib er iou. A lomes e ng teblo el debar el
mengkekikai er a telelluk er a eungel tia el kelel a charm. Ng
omkikrirech e rongesii a merereek er a delul a kerrekar er a medal.
A lomdidm e ng kmal delal a babii el mengeskiis er a uchul a brak.
Ng dirrek el kilebetiekl er a merereek er a ullel A lechub e ng
teblo er a dechuu. Ngika el rubak a kmal dikea longitengtik.
Ng mlo telkib el rrau a rengul. Ng di mle soal
el moes aika el rokui el charm. Ng di kmal dimlak lodenge el kmo
ng mekerang. Ng dilechor el telkib el omdasu e mocha omdalem er
a bosel er a belochel.
A lobuu a bosel e ng lilia er tia el rachel
el reborb er ngii a belochel. Tia el rachel a di milcham e lotilech
aika el debar me ng di mlad. A belochel a di kilbetiekl e ruebet
el remos. Tia el boes a dilelkii ngika el rubak me ng me dengarech
el otilech aika el teblo el dechuu. Tia el kelel a boes a kolekel
el loia er ngika el klou el babii me ng mad.
Ng ngoura a bosel el osisii er a uchul a chebouch.
Ng mocha nguu ngika el babii el mo er a uchul tia el kelel a charm.
Ng mocha metengel el mo ngma aika el debar me a belochel. Ng mle
ngmasech e ngmai el mo odak er ngiku el babii. Ng liluut el mo
ngmai aika el teblo el dechuu el mo odak er ngii. A lebocha longider
a cheldil e ng dikea el sebechel el ngmai Ng okor e merola el
mo er a blil Ng mlo melai er a cheremel el babbalo me a kareta
er ngii el me oltak a cheldil.
A lebocha er a blil e a mechas a oker el kmo,
"Ngar er ker a belochel? Ng dimlak a cheldim? Ngar er ker
a bosem?"
Ng kuk kmal betok a tekoi er a ngerem. Moruul
a urrerem. Alii, ng mo el mo obau a mekeald. Ke er di mo mad er
a blengur."
Ng lueta el morael ngii el rubak el oba cheremel
el babbalo me a kareta el mo mela a cheldil. A luut er ngii e
ng mlo er ngii a kmal klou el chull. "Mereched, mereched
Kede kmal mekersemang." Ngika el rubak a di milngelebed er
a btil a cheremel e orreched er ngii. Ng kmal dimlak leuesbeluu
er a klungel a chull.
A lemerema er a blil e a mechas a dulang, "Ng
kmal mekelda a mekeald. Ang, ngar er ker a cheldim? Kau ke mlor?"
A lechisngekl a rubak e ng di milsa babbalo e
diak lesa kareta. A lsa el mo ungil el omes e ng mesa tia el uak
el ulak er a babbalo el mo er a kareta. Tiaikid e ng metkei el
kmo a klungel a chull a dilmedemekii tia el uak. Ng dile medemekii
me ng mlongimes me a kareta a dirk ngar er a oreomel.
"Ak omdasu e a cheldik a me er a telia
el sils. Moruul a urerem e mongiil." Ng di dilu el ua ise
a rubak e mocha mekur a cheremel el babbalo. Ng milekur er a kerrekar
el dechor er a medal a tuangel e merael . Ng milrael el mo soiseb
er a blai me ng rullii besul e mo mechiuaiu.
A lesuelba a sils e ng kmal mekelda ikr. Tia
el uak a mekelda me ng kedebengang. A le ngar er a eru el klok
me lenguu a chesimer a mechas e tia a kareta el ngar er a medal
a tuangel . Ng ngar er a medal tuangel el mui er a cheldil ngika
el rubak. Ngika el mechas a mocha meruul ngii el cheled. Tia el
kesus e ng kmal mlo ungil a belsilir el ongalek.