written
by Rachel Nabeyama
illustrated by Don Buchholz & June Urada
A ta er a klebesei e a Kip a mlo milil er a
tab. Ng dilengchokl er a risois e ulemes el bedul a chei.
Ng ulemes a meklou el iuul el me subechii er
a chelechol. Ng ulerrenges a lengelel a ngas me a rekel a lius
se el lesesengii a eolt.
A Kib a ulureng el kmo, "Uleku me a ak mesa
a eolt. Ng locha kmal ungil el redil? Ng kmal ungil el sechal?
Ng mengasireng el charm? Ng klebokel el klalou? Adang ng kuk ngodech
el bleob? Chomko ak mesang e ak locha mo medengei."
A Kip a dilu el kmo, "Eolt ke kmal mesaul.
A lak kau e ng diak el sebechek el outeliil. A bo lak uuteliil
e ak mad."
"A le bebil e ke remuul a kerrekar el mo mengitakl.
Me a rechad a kmal mo ungil a rengrir."
"A le bebil e ke remuul a meklou el chedesaoch.
Me a domekall e ng kmal ungil a rengud."
"E ng di ngera me ng kmal mekngit a tekingem
a le bebil er a taem. Ng diak de rechebesud er kau. Kede di kibetiekl
se el mchederorongau."
"A le bebil e ng kmal mo imis a omerellem me
ng kmal mo klou a telemellem er a beluu. Me a rechad a kmal mo
medakt. Ng dirrek el diak lulterekokl a rolem."
"A lebebil e ke kmal mo kellechakl. E kmal
ungil a omerellelm."
ACTIVITY
Sensei -
Mrellii a klou el Weather Chart. Mnguu el merekedii er a kboub.
A rengalek a kaitutechii el meluches a blekerdelel a eanged er
a bek el sils. Ng bek el buil el moruul er a beches.
Ng dirrek el betok a kie er a chelsel a chutem.
A bebil er a charm a kie er a bebul a chutem
e dirrek el kie er a chelsel a chutem.
A dellomel a ultom a chelechedal.
A risel a ngar er a chelsel a chutem.
A Bebil er a dellomel a di llel a ultom.
E a risel a ngar er a chelsel a chutem.
A charm me a dellomel a ousebech el kie er
a chutem.
A charm me a dellomel a kausisbech.
Sensei, mouid er a ditto master er uchei er
a bo loruul a rengalek er a skuul.
ACTIVITY 1
Ke circle aike el charm el sebechel el kiei er a chelsel a chutem.
ACTIVITY 2
Momes a picture molecha a X el kirel a word el kmo ng dellomel
me a lechub e ng charm. Mesa a example.
Vocabulary
1. charm - Aike el rokui el ngar el outeliil a oxygen.
2. dellomel - Aike el rokui el ngar el outeliil a carbon dioxide.
3. oxygen - Eolt el mengai er a dellomel el lousbech a charm el
outeliil.
4. Carbon dioxide - Eolt el dellomel a ousbech.
Mo er a sensei:
A moktek er tia el hong a soal el meketeklii el kmo, ng ngar er
ngii a cheru el bedengel a Klengar. A DELLOMEL me a CHARM. Ng
di diu el ousbech a kall me a ralm, eolt me a dichel a sils. E
ng di a DELLOMEL a ousbech a carbon dioxide. A CHARM a outeliil
a oxygen.
A oxygen a mengai er a DELLOMEL. A CHARM a
outeliil a oxygen e se el loltobed a telil el mla mo carbon dioxide.
Seikid e a DELLOMEL a kuk mla mo sebechel el ousbech Me ng belkul
a kmo, a DELLOMEL me a CHARM a kausisbech.
A rengalek a kirir el mo bleketakl er a rengrir
el kmo a chad a ngar er a bliongel er a charm. E ng di ng kot
el mellomes a rengul el charm.
Ngak a sils.
A kmal cheroid er a beluulachad.
Ko mdi merael el mo mechas me a rubak e diak
betik er ngak.
Ak kmal klou.
Ak imis el klou er a beluulachad.
E ng di ak cheroid me a rengum ak kekerei."
"Ak dirrek el uchul me ng sebechir a rechad
me a charm el kiei er a beluulachad.
A lak ngak e a beluulachad a di kori.
Ng mo diak a dellomel.
Me a charm.
Me a rechad."
"Ngak a kmal imis el mekeald. Ng kmal
klou a ultutelek.
Ak mengeald er a beluulachad. Me ng sebechel
a dellomel el duubech."
I. choi, ng diak
1. _____ A sils a kmal cheroid.
2. _____ Ng sebeched el mo er a sils.
3. _____ A sils a kmal imis el mekeald.
4. _____ A sils a kekerei er a beluulachad.
5. _____ A dellomel a ousbech er a dichel a sils.
II. A sils a meruul a dbechel a dellomel.
A sils a omekdirt a selokel.
Ng ngara bebil er a urrerel a sils el modengei?
Mluches me a lechub e mdraw a picture er ngii.
Me a lechub e ke di melekoi.
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Mlechesii a choi a lsekum ng mera el
tekoi. A lsekum ng diak el mera el tekoi e ke luchesii a ng
diak er a blank.
Ke ko el medenge el kmo ng uangara el klou a
ultutelel a kerrekar ng diak? Ng meskid a rodech me a tane me
kede mengang. Kede dirrek el menga a llel o bebil er a kerrekar.
A kerrekar a meskid a idengeled. A kerrekar a meskid a chesbocheb.
Kede ousbech el mo klekedellel a blai. A kerrekar a meskid a cheludech.
Ng dirrek el meskid a kumi me a babier. A sukal a dirrek el mengai
er a kerrekar.
A kerrekar a meskid a chuu. Ng sebeched el
olengull er a uchul a lemeringel a sils. A rais a orreked a chutem.
A lak a risel a kerrekar e ng di mongkangk a chutem se el bo el
klou a chull.
A kerrekar a dirrek el dousbech el meruul a
mlai er a daob. A rechad er a Belau er a irechar a mirruul a mlirir
er a kerrekar. Isei a uchul me ng mle sebechir el ngar er a ta
er a beluu e omekall el mo er a ta er a beluu.
A kerrekar a dirrek el meskid a kar. A rechad
er a Belau er a Irechar a kmal uluusbech el oukar a kerrekar.
Chelecha el taem e a rechad er a Belau a dirk ousbech el oukar.
Ng kmal klou a ultutelel a kerrekar. Ng ngara o bebil er a ulsbechel
a kerrekar el modengei?
ACTIVITY 1
Mnguu a ta er a llel a babier e moluches a
nger er kau. Mluches a ochur el 1-14. Monguiu e mosiik er a mera
el tekoi e mlechesii a llechukl el kirel se el mera el tekoi er
a babilengem.
1. A kerrekar a
a. klou a ultutelel
b. ng diak a ultutelel
c. ng di klebokel e merekong
d. ng di omekesbas e merekong
2. A kerrekar a meskid a
a. deel
b. chesbocheb
c. charm
d. kolt
3. A chuu er a kerrekar a
a. meskid a chull
b. sobecheklid er a sils
c. sobecheklid er a eolt
d. ng meskid a keled
4. A risel a kerrekar a
a. melemall a chutem
b. orreked a chutem
c. olengkangk a chutem
d. meskid a chuu
ACTIVITY 2
1. Mluches a 10 el kerrekar el kall a rdechel.
2. Mluches a 2 el kerrekar el kall a llel.
3. Mluches a 3 el kerrekar el kall a chiuesel (tane er ngii).
4. Mluches a 2 el kerrekar el dousbech el kar. E mouchais el kmo
ng kerul a ngerang. E mekera a dousbech.